Shibori Nedir Nasıl Yapılır Örneklerle Shibori Tekniği
Shibori kelimesi, Japonca fiil kökü olan “shiboru” dan, “sıkmak, sıkıştırmak, basmak, ezmek” anlamına gelir. Shibori, kumaş üzerinde bir dizi farklı desen oluşturmaya dayalı bir Japon örme ve boyama tekniğidir. Shibori, diğer kumaş boyama yöntemlerinden daha uzun olan geleneksel bir Japon resist boyama tekniğidir. Desen, ortaya çıkarmak için bağlama, dikiş, katlama, bükme, sıkıştırma, boyama ve daha sonra bütün bu işlemleri çözerek yapılır. Shibori Batı’da batik boya ile sık sık karıştırılır. Aslında orijinal Shibori teknikleri, yalnızca Japon esnaf aileleri içinde bir nevi babadan oğula devir teslim olan eski özgün bir kumaş boyama sanatıdır.
Shibori için kumaşı bağlamak, dikmek, katlamak, bükmek veya sıkıştırmak için sonsuz sayıda yol vardır ve her yol çok farklı desenlerle sonuçlanır.
Kumaş boyama işleminden sonra iki boyutlu biçimine döndüğünde, ortaya çıkan tasarım, bağlanmış, baskı uygulanmış üç boyutlu şeklin sonucudur. Kumaş hem formu hem de basıncı hassas bir şekilde kaydeder; bağlı şeklin “hafızası” bezin içine basılı olarak kalır bu kısım boya almaz ve genellikle benzersiz bir doku oluşturur. Shibori’nin her detayı bir esnafın elleri tarafından yapılan bağlı bir düğümü temsil eder.
Shibori tekniğinin en popüler varyasyonu olan Kanoko Shibori, istenen deseni elde etmek için kumaşı küçük tutamlarla bağlamaya denir. Her bir düğüm elle bağlanır, küçük şekillerde düğümler atılır ve boyama işlemi sonrası bu düğümler, usta tarafından birer birer dikkatlice serbest bırakılır.
Kumo Shibori veya tam anlamıyla örümcek batik boyası, örümcek ağı benzeri şekiller deseni oluşturur. Bu teknik, kumaş bölümlerinin liflerle eşit bir şekilde bağlanmasıyla oluşturulur.
Miura Shibori, ilmekli bağlanma olarak da bilinir. Kancalı bir iğne yardımı ile kumaş çekilerek alt kısmı bağlanır, serbest bırakılan kısımlar su dalgalanmalarına benzeyen desenler oluşturur. Elde edilen her desen, kendine özgüdür.
Evde shibori tarzı boyama tekniği
Şimdi biz evde nasıl shibori tarzı boyama yaparız, onu öğrenelim. Öncelikle boyama için seçeceğimiz kumaşlar doğal elyaflar olmalı, (keten ,pamuk, ipek gibi). Boyama yapacağınız kumaşı önce yaklaşık bir fincan yıkama sodası ile suda ıslatıp bekletiyoruz. Böylece kumaş boyamaya hazır hale geliyor.
İpucu : Kullanacağınız kumaş boyasının üzerindeki talimatlara uyarak hazırlayın. Tercihen reaktif boya kullanırsanız daha iyi sonuç alırsınız.
Durulama işleminden sonra kumaşları dikkatlice çözelim ve ütüleyelim. Her defasında sürpriz harika desenler elde edeceğimiz, keyifli bir teknik.